Postoje gradovi koji su večni. Istorija civilizacije ne može da ne pomene njihova imena, a jedan od takvih gradova kao kamen temeljac u svetskoj istoriji jeste Istanbul. Nazivi Konstantinopolj, Carigrad i Istanbul imena su grada na kontaktu Evrope i Azije, koji je tokom istorije bio tema brojnih književnika i putopisaca i cilj vojnih stratega. Zbog značaja koji je imao u prošlosti i danas, Turci često kažu da je u pitanju grad koji je sa istorijom ,,na ti”.

Po legendi, grčki kolonisti iz Megare izgradili su prve kuće na mestu današnjeg grada na evropskoj strani Bosfora, južno od zaliva Zlatni rog, oko 700. godine p.n.e. Po imenu osnivača Vizasa naselje je nazvano Vizantion. U 4. veku Konstantin Veliki (po njemu nazvan Konstantinopolj) proglasio ga je drugim glavnim gradom i prestonicom Rimskog carstva. Od 391. godine, kada je hrišćanstvo postalo državna religija u Rimskom carstvu, u Carigradu su građene crkve i manastiri. Trgovački putevi ukrštali su se u gradu, a na trgovima, među kojima je najveći Eminun, prodavala se svila, suveniri, začini i duvan. Ulice su se sekle pod pravim uglom i bile popločane, a postojao je i vodovod, brojne javne građevine i kupatila, hipodrom. Godine 330. u Kontantinopolju je osnovan najstariji univerzitet u Evropi. Nakon osvajanja Carigrada od strane krstaša 1204. godine nastupio je period stagnacije u demografskom, fizionomskom i funkcionalnom razvoju grada, da bi u periodu 1361-1453. godine ponovo postao vizantijska prestonica. U tom periodu hrišćanski Carigrad još jednom je zasijao neviđenim sjajem koji je ozario čitavo Sredozemlje. Kada su ga 1453. godine osvojile Osmanlije, naziv grada je promenjen u Istanbul, ali je i dalje ostao metropola. Pet narednih vekova u njemu se odlučivalo o sudbini mnogih naroda koji su živeli pod osmanlijskom vlašću, a sultani gospodarili carstvom koje se prostiralo na tri kontinenta.

Najpoznatiji spomenik grada i najslavnija bogomolja koju su hrišćani izgradili je Sveta Sofija. Crkvu je na temelju stare izgradio Justinijan u periodu 532-537. godine. Od tada građevinu je pratio oreol svetlosti. Do 1453. godine bila je patrijarška crkva, a od tada pretvorena u džamiju sve do 1935. godine kada je postala muzej. I danas ona opčinjava arhitektonskim skladom, virtuoznošću unutrašnjeg prostora, rafiniranom lepotom očuvanih mozaika i položajem na jednom od sedam istanbulskih brežuljaka.

U gradskoj četvrti Fener u blizini zaliva Zlatni rog smeštena je Vaseljenska patrijaršija. Ovaj patrijarh formiran je od prve crkvene opštine koju je u antičkom Vizantionu osnovao apostol Andrej Prvozvani u prvoj polovini  4. veka. Na Drugom vaseljenskom saboru (381.) Carigrad je proglašen drugim po važnosti tronom hrišćanstva (posle Rima). Dolaskom Osmanlija, hram Vaseljenske patrijarđije je od 1453. do 1456. godine pretvoren u crkvu Sv. Apostola, 1456-1587. godine u manastir Bogorodice Pamakaristos i Dimitrije Kanuni, a od 1599. godine patrijaršija je smeštena u manastir Sv. Đorđa, gde se i danas nalazi.

odmor-putovanje-istanbul

odmor-putovanje-istanbul

Od oko 1700 džamija u Istanbulu, najlepša je Sulejmanija, čiji je zadužbinar Sulejman Veličanstveni, koji je osmanlijsku državu doveo do vrhunca. Prema predanju, od je pred velikim graditeljem Sinanom Mimarom otvorio sanduke sa dukatima i rekao da je blago njegovo ukoliko mu ispuni jedinu želju i sagradi slave dostojnu džamiju. Sulejmanija je izgrađena 1550. godine.

Turistima je najpoznatija Sultan Ahmetova džamija, jedina u Istanbulu sa šest minareta. Izgrađena je za vreme sultana Ahmeta I, a sagradio ju je Sinanov učenik Mehmedaga. Njena unutrašnjost je raskošna, kupole i zidovi ukrašeni su sa 21.000 fajanskih pločica plave boje, po čemi su je turisti nazvali plavom.

Nedaleko je turbe i džamija Mehmed paše Sokolovića (poreklom Srbina), osmanlijskog državnika i velikog vezira Sulejmana Veličanstvenog. Od njegovih zadužbina slavu mu kroz vekove pronosi višegradski most na Drini.

Dvorac Topkapi je najveći muzej u Istanbulu. Smešten je u utvrđenju sultana Mehmeda II Fatiha (Osvajača) koje je izgrađeno 1458. godine na akropolju drevnog Vizantiona. Dvorac je 1924. godine pretvoren u muzej. U Topkapiju se nalaze kolekcije 10.700 eksponata kineskog, 730 japanskog i 2.000 istanbulskog porcelana, 10.560 eksponata oružja, satova, predmeti proroka Muhameda (ogrtač, zastava, mač i luk), riznice sultana…

Na evropskoj obali Bosfora nalazi se dvorac Dolma-bahče koji je 1844-1853. godine izgradio sultan Abdul Medžid po uzoru na Versaj i Šenbrun.Za njegovo ukrašavanje utrošeno je 14 tona zlata i 40 tona srebra. Od 1853. godine bio je zvanična rezidencija sultana.

odmor-putovanje-istanbul-cena-cene-cenovnik

odmor-putovanje-istanbul-cena-cene-cenovnik

U najstarijem delu grada nalazi se najveći pokriveni bazar na svetu – Kapali čaršija. Bazar je od drveta izgradio Mehmed II Fatih, da bi nakon požara u 18. veku bio ponovo izgrađen od kamena. Pokriveni bazar zahvata površinu od 200.000 kvadratnih metara i ima preko 5.000 radnji u kojima se prodaje zlato, koža, tekstil, suveniri…Uz kafu ili čaj i cenkanje sa prodavcima, može se osetiti čar orijentalne trgovine u Kapali čaršiji.

Lepotu Istanbula na kraju puta kruniše Bosfor, moreuz dug 31.8 km, koji razdvaja Evropu od Azije, povezujući Mramorno i Crno more. Prema grčkoj mitologiji Zevs je svoju milosnicu Iju pretvorio u kravu, koja je bežeći od ljubomorne Here pobegla u Aziju preko moreuza. Bosfor je po Iji dobio današnji naziv koji u prevodu znači Kravlji prolaz.  Ovaj plovni put premošćuju dva mosta koja povezuju Evropu sa Azijom: most Evroazija izgrađen 1973. godine i most Mehmeda II Fatiha iz 1988.